Αγροτική Κοινωνιολογία

Γενικά

• Κωδικός: 600-190202
• Εξάμηνο: 2o
• Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
• Τύπος μαθήματος: Γενικού Υποβάθρου
• Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
• Το μάθημα διατίθεται σε φοιτητές Erasmus
• Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Θεωρία (4)
• Μονάδες ECTS: 5
• Σελίδα μαθήματος: https://moodle.teithe.gr/course/view.php?id=3696
• Διδάσκοντες: Κουτσού Σταυριανή

Περιεχόμενα μαθήματος

Ορισμός του αγροτικού χώρου, αγροτική κοινωνία και αγροτική κοινότητα, κινητικότητα αγροτικού πληθυσμού (αστικοποίηση, αποαστικοποίηση, μετανάστευση), κοινωνικές και δημογραφικές αλλαγές, παγκοσμιοποίηση και αγροτική κοινωνία, διακυβέρνηση του αγροτικού χώρου. Εξέλιξη της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας, κοινωνικο-οικονομικές μορφές οργάνωσης των αγροτικών κοινωνιών στον ελλαδικό χώρο, οι αγροτικές μεταρρυθμίσεις της ελληνικής γεωργίας και οι συνέπειες στην αγροτική κοινωνία, εκσυγχρονισμός της γεωργίας και αγροτική κοινωνία, Ευρωπαϊκή Ένωση και αγροτική κοινωνία (μέτρα και πολιτικές – συνέπειες), μεταναστευτικά ρεύματα, δημογραφικές εξελίξεις της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας, σύγχρονα ζητήματα της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας, μετασχηματισμοί της αγροτικής κοινωνίας και πολυλειτουργικότητα της υπαίθρου, συγκρούσεις στον αγροτικό χώρο. Μεθοδολογία μονογραφίας αγροτικής κοινότητας.

Μαθησιακοί Στόχοι

Σκοπός του μαθήματος είναι να καταστήσει τους φοιτητές ικανούς να περιγράφουν, αναλύουν και εξηγούν τους μετασχηματισμούς των αγροτικών κοινωνιών και ειδικότερα της ελληνικής αγροτικής κοινωνίας σε όλες τις φάσεις της εξέλιξής της, καθώς και να εντοπίζουν και αναλύουν τις αιτίες και τις συνέπειες των σύγχρονων κοινωνικών φαινομένων στην ύπαιθρο. Αναλυτικότερα, σκοπός του μαθήματος είναι να καταστήσει τους φοιτητές ικανούς να ορίζουν τον αγροτικό χώρο και την αγροτική κοινωνία, την κινητικότητα των αγροτικών πληθυσμών, καθώς και τις δημογραφικές του αλλαγές. Να αναλύουν τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης στον αγροτικό χώρο και τους σύγχρονους τρόπους διακυβέρνησής του. Να περιγράφουν τις μορφές κοινωνικο-οικονομικής οργάνωσης των αγροτικών κοινωνιών στον ελλαδικό χώρο. Να εντοπίζουν και αναλύουν τις συνέπειες των αγροτικών μεταρρυθμίσεων και του εκσυγχρονισμού της γεωργίας στην ελληνική αγροτική κοινωνία. Να αναλύουν τα μέτρα και τις πολιτικές της ΕΕ που αφορούν την αγροτική κοινωνία, καθώς και τις συνέπειές τους. Να αναλύουν τις δημογραφικές εξελίξεις της αγροτικής κοινωνίας και τους μετασχηματισμούς της κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Να ορίζουν την πολυλειτουργικότητα του αγροτικού χώρου. Να πραγματοποιούν τη μονογραφία μιας αγροτικής κοινότητας.
Στόχος του μαθήματος είναι ο συνδυασμός της θεωρητικής γνώσης με την αναπτυξιακή πράξη. Δηλαδή, να καταστήσει τους φοιτητές ικανά μελλοντικά στελέχη τοπικών φορέων (δημόσιων ή/και ιδιωτικών) που θα έχουν τη γνώση να σχεδιάζουν και προτείνουν μέτρα πολιτικής (στο πλαίσιο τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων) προσαρμοσμένα στις ιδιαιτερότητες και τις ανάγκες των τοπικών αγροτικών κοινωνιών. Επίσης ως επιχειρηματίες να προσεγγίζουν αποτελεσματικά τον αγροτικό πληθυσμό.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών, Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, Λήψη αποφάσεων, Αυτόνομη εργασία, Ομαδική εργασία, Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών, Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα, Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον, Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου, Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής, Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Powerpoint
Προβολή ντοκιουμαντέρ
Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω moodle

Οργάνωση Διδασκαλίας

Αξιολόγηση Φοιτητών

1. Γραπτή εξέταση που περιλαμβάνει: Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, ερωτήσεις σύνθεσης γνώσεων, ερωτήσεις κρίσεως (70%)
2. Γραπτή εργασία και προαιρετική παρουσίαση με powerpoint)(20%)
3. Γενικότερη παρουσία στην αίθουσα και συμμετοχή στην ανάλυση των θεματικών ενοτήτων, συνθετική ικανότητα (10%)

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

1. Ανθοπούλου Θ., Μωυσίδης Α., (Επιμέλεια), 2001, Από τον αγροτικό χώρο στην ύπαιθρο χώρα (Συλλογικός τόμος), Εκδ. Gutemberg, Αθήνα.
2. Βεργόπουλος Κ., 1975, Το αγροτικό ζήτημα, Εκδ. Εξάντας, Αθήνα.
3. Goussios, D. 2011, Le regain de l’intérêt du secteur agricole en Grèce: Tendance lourde ou passagère?, Edité par la Mission Agrobiosciences, available online at: http://www.agrobiosciences.org/IMG/pdf/Reaction_Goussios_agriculture_grecque_Juin_2011.pdf.
4. ΔαμιανάκοςΣ., 2002, Απότονχωρικόστοναγρότη, Εκδ. Εξάντας – ΕΚΚΕ, Αθήνα.
5. Δαουτόπουλος Γ., Καζακόπουλος Λ., Κούση Μ., 2007, Αγροτική Κοινωνιολογία, Εκδ. Ζυγός, Θεσσαλονίκη.
6. Darnhofer, I. 2010, Strategies of family farms to strengthen their resilience, Environmental Policy and Governance, vol. 20, no. 4, pp. 212–222.
7. Darnhofer, I. 2020, Farming from a Process-Relational Perspective: Making Openings for Change Visible, SociologiaRuralis.
8. Ζακοπούλου Ε., Κασίμης Χ., Λουλούδης Λ., 2008, Αγροτικότητα, Κοινωνία και Χώρος, Εκδ. Πλέθρον.
9. Houser M., Gunderson R., Stuart D, 2019, Farmers’ Perceptions of Climate Change in Context: Toward a Political Economy of Relevance, SociologiaRuralis, Vol 59, no 4, pp. 789-809.
10. Καραβίδας Κ., 1978, Αγροτικά, (Φωτογραφική ανατύπωση από την έκδοση του 1931), Εκδ. Παπαζήση, Αθήνα.
11. Koutsou S., Partalidou M. and Ragkos A., 2014, «Young farmers’ social capital in Greece: trust levels and collective actions», Journal of Rural Studies, Vol. 34, pp. 204-211.
12. Koutsou S., Partalidou M., Petrou M., 2011, “Present or absent farm heads? A contemporary reading of farming in Greece”, SociologiaRuralis, Vol. 51(4), pp. 404-419.
13. Koutsou, S. and P. Sergaki, 2019, «Producers’ cooperative products in short food supply chains: consumers’ response». British Food Journal, Doi https://doi.org/10.1108/BFJ-05-2018-0297.
14. Ragkos A., Koutsou S., Theodoridis A., Manousidis T., Lagka V., 2018, «Labor management strategies in facing the economic crisis. Evidence from Greek livestock farms», New Medit, N.1, pp. 59-71. http://newmedit.iamb.it
15. Μαλκίδης Φ., 2001, Προσαρμογή και συγκρότηση της αγροτικής κοινωνίας στο ελλαδικό κράτος, Εκδ. Γόρδιος, Αθήνα.
16. Petrou, M. (2012) ‘Rural immigration, family farm modernisation and reactivation of traditional women’s farming tasks in Greece: masculinities and femininities reconsidered’, South European Society and Politics, vol. 17, no. 4, pp. 553–571.
17. Σιάρδος Γ., 2009, Μεθοδολογία κοινωνιολογικής έρευνας, Εκδ. Ζήτη, Θεσσαλονίκη.
18. WoodsM., 2011, Γεωγραφία της υπαίθρου, Εκδ. Κριτική.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

1. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών: http://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/ekke
2. SociologiaRuralis: http://onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1111/(ISSN)1467-9523
3. Journal of Rural Studies : http://www.journals.elsevier.com/journal-of-rural-studies
4. Applied Geography: http://www.journals.elsevier.com/applied-geography
5. International Journal of Sociology of Agriculture and food: http://www.ijsaf.org/
6. Policy and Society: http://www.journals.elsevier.com/policy-and-society/
7. South European Society and Politics: http://www.tandfonline.com/loi/fses20#.V050VJGLSUk