Μαθήματα

Διαχείριση Εδαφών – Περιβάλλον

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

Γενικές αρχές ορθολογικής διαχείρισης των εδαφικών πόρων. Προβληματικά εδάφη (όξινα και ασβεστούχα εδάφη, αλατούχα, νατριωμένα, αλατούχα – νατριωμένα εδάφη – πρακτικές μέθοδοι βελτίωσής και διαχείρισής τους). Το πρόβλημα της διάβρωσης των εδαφών και το φαινόμενο της ερημοποίησης – μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ο ρόλος της οργανικής ουσίας στην παραγωγικότητα των εδαφών – πρακτικές για την αύξηση της περιεκτικότητας των εδαφών σε οργανική ουσία. Συμπίεση του εδάφους από τη χρήση γεωργικών οχημάτων και μηχανημάτων και μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου. Το πρόβλημα της στεγανοποίησης των εδαφών και πρακτικές εφαρμογές για τον περιορισμό της επιφανειακής απορροής. Ρύπανση εδάφους (ορισμοί, βιομηχανικά, αστικά και αγροτικά απόβλητα, τρόποι διάθεσης αυτών των αποβλήτων στο έδαφος, τρόποι αντιμετώπισης των προβλημάτων από τη μη ορθολογική διάθεση στο έδαφος, βαρέα μέταλλα, οργανικοί ρύποι). Ποιότητα του νερού άρδευσης. Εργαστηριακές ασκήσεις: φαινομενική πυκνότητα του εδάφουςκαι πορώδες, ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων, βελτίωση όξινων και νατριωμένων εδαφών, εκτίμηση της απώλειας εδάφους λόγω διάβρωσης, ανάλυση και αξιολόγηση νερών άρδευσης.

Μαθησιακοί Στόχοι

Το μάθημα αποσκοπεί στην ανάδειξη της σημασίας της ορθολογικής διαχείρισης των εδαφικών πόρων, μέσω της παροχής εξειδικευμένων γνώσεων και τεχνικών σε θέματα προβληματικών και υποβαθμισμένων εδαφών που προκύπτουν κυρίως από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, με στόχο την βελτίωσή τους και την απόδοσή τους στην καλλιέργεια. Με τη θεωρία, αλλά και το εργαστηριακό μέρος του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι ικανοί να συνδυάζουν τις βασικές εδαφολογικές ιδιότητες για την κατανόηση των ιδιοτήτων των προβληματικών (όξινα, ασβεστούχα, αλατούχα, αλατούχα – νατριωμένα και νατριωμένα) και υποβαθμισμένων (συμπιεσμένα, διαβρωμένα, ρυπασμένα) εδαφών, να κατανοήσουν τις διεργασίες σχηματισμού τους, να προτείνουν λύσεις και να εφαρμόσουν τα κατάλληλα μέτρα και τις κατάλληλες τεχνικές για τη βελτίωση και την αξιοποίησή τους.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών. Λήψη αποφάσεων. Αυτόνομη εργασία. Ομαδική εργασία. Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής. Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Στην τάξη

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Όλες οι εργασίες και δραστηριότητες βασίζονται στη χρήση των ΤΠΕ:

• Powerpoint, moodle ή εναλλακτικός ιστοχώρος
• Συνεχής ηλεκτρονική επικοινωνία φοιτητών,
Ασκήσεις και Εργασίες, Σημειώσεις, Αρχεία διαλέξεων, Κανονισμός Εργαστηρίου, Ανάρτηση Ανακοινώσεων και Βαθμολογιών.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις και Εργαστηριακές Ασκήσεις52
Αυτοτελής μελέτη68
Σύνολο120

Αξιολόγηση Φοιτητών

Η αξιολόγηση των φοιτητών περιλαμβάνει:

Γραπτή τελική εξέταση στη θεωρία και στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος με:

• Ερωτήσεις (σύντομης) ανάπτυξης.
• Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών.
• Επίλυση ασκήσεων.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

1. Σινάνης Κ., 2018. Έδαφος – Διαχείριση – Περιβάλλον, Εκδόσεις Ψύχαλου
2. Brady N.C., Weil R.R. 2015. Εδαφολογία – Η φύση και οι ιδιότητες των εδαφών. Εκδόσεις Έμβρυο
3. Κουκουλάκης, Π. και Παπαδόπουλος, Α. 2007. Τα Προβληματικά εδάφη και η Βελτίωσή τους. Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης.
4. Μισοπολινός, Ν. 1991. Προβληματικά εδάφη. Εκδόσεις Γιαχούδη – Γιαπούλη.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

1. Land Degradation and Development
2. International Soil and Water Conservation Research
3. Soil Use and Management
4. Journal of Soils and Water Conservation
5. Plant, Soil and Environment
6. Environmental Earth Sciences
7. Soil and Sediment Contamination
8. Applied and Environmental Soil Science
9. Science of Total Environment κ.ά.