Μαθήματα

Ειδική Ζιζανιολογία

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

Γενικά, περιγράφονται τα 240 σημαντικότερα και ευρέως απαντώμενα είδη ζιζανίων της χώρας μας, καθώς και τη χημική αντιμετώπιση τους στα σημαντικότερα καλλιεργούμενα φυτά. Η περιγραφή δίνεται για κάθε ζιζάνιο και περιλαμβάνει το σύνολο των μορφολογικών χαρακτηριστικών του και πλαισιώνεται από πλούσιο έγ­χρωμο φωτογραφικό υλικό που κάνει εύκολη την αναγνώριση των ζιζανίων, ανεξάρτητα από το στάδιο αναπτύξεως στο οποίο βρίσκονται και την απο­τελεσματική αντιμετώπισή τους. Αναφέρονται στοιχεία των οικολογικών απαιτήσεων και του βιολογικού κύκλου κάθε ζιζανίου, καθώς και οι διάφορες τοπωνυ­μίες και τα συνώνυμα τους. Επίσης, παρουσιάζεται ένα χρήσιμο ευρετήριο και μία σύντομη κλείδα προσδιορισμού των ζιζανίων με βάση τα κυριότερα μορφολογικά χαρακτηριστικά (κοτυληδόνες, σχήμα φύλλων, ωτί­δια, γλωσσίδιο, ταξιανθία). Επιπλέον, περιγράφεται γενικά ο μηχανισμός και τρόπος δράσης των ζιζανιοκτόνων, ενώ αναλυτικά η χημική καταπολέμηση ζιζανίων στα σημαντικότερα καλλιεργούμενα φυτά. Ειδικότερα, περιγράφονται τα σκευάσματα και δόσεις εφαρμογής των ζιζανιοκτόνων που εφαρμόζονται προφυτρωτικά και μεταφυτρωτικά για κάθε καλλιεργούμενο φυτό.

Μαθησιακοί Στόχοι

Το μάθημα εξετάζει τις γενικές και βασικές αρχές που διέπουν την επιστήμη της Βιολογίας και Διαχείρισης των ζιζανίων (Ειδική Ζιζανιολογία). Εξετάζονται γενικές και βασικές αρχές σχετικά με τη μορφολογία και τη βιολογία των σπουδαιότερων χειμερινών και θερινών αγρωστωδών και πλατύφυλλων ζιζανίων της χώρας μας. Εξετάζονται, επίσης οι μηχανισμοί επιβίωσης των ζιζανίων, οι επιδράσεις τους στα καλλιεργούμενα φυτά και οι μηχανισμοί δράσης των ζιζανιοκτόνων. Επιπλέον, περιγράφεται αναλυτικά ο τρόπος αντιμετώπισης των ζιζανίων με τη χρήση των ζιζανιοκτόνων για κάθε καλλιεργούμενο φυτό.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα έχει τη δυνατότητα να:
• αποκτήσει ειδικές γνώσεις σχετικά με τη βιολογία και τους μηχανισμούς επιβίωσης των σπουδαιότερων ζιζανίων της χώρας που έχουν άμεση σχέση με την επιλογή του κατάλληλου ζιζανιοκτόνου ή του κατάλληλου συνδυασμού ζιζανιοκτόνων για την αντιμετώπισης τους χωριστά για κάθε καλλιεργούμενο φυτό.
• Επίσης, να κατανοήσει τις ιδιότητες των ζιζανιοκτόνων, το μηχανισμό δράσης τους και την εκλεκτικότητα τους στα καλλιεργούμενα φυτά.
• Επιπλέον, να αποκτήσει γνώσεις σχετικά με τον τρόπο και χρόνο (στάδιο καλλιέργειας και ζιζανίων) εφαρμογής των ζιζανιοκτόνων και τα συμπτώματα δράσης των ζιζανιοκτόνων.
• Συσχετίσει το θεωρητικό και πρακτικό υπόβαθρο των γνώσεών του, έτσι ώστε, η συνταγωγράφυση που θα κάνει να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ζιζανίων με τις ελάχιστες τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Γενικές Ικανότητες

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών. Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις. Λήψη αποφάσεων. Αυτόνομη εργασία. Ομαδική εργασία. Σχεδιασμός και διαχείριση έργων. Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών. Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον. Προαγωγήτηςελεύθερης, δημιουργικήςκαιεπαγωγικήςσκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Διαλέξεις: Σε αίθουσα διδασκαλίας
Οι Εργαστηριακές ασκήσεις & Ασκήσεις πράξης όπως Αναγνώριση αγρωστωδών και πλατύφυλλων ζιζανίων σε διάφορα στάδια ανάπτυξης τους καθώς επίσης και δημιουργία συνταγών (συνταγωγράφιση) αντιμετώπισης των ζιζανίων σε διάφορες καλλιέργειες στο εργαστήριο και στον αγρό (Αγρόκτημα).

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Χρήση του PowerPoint για τις προβολές επιστημονικού υλικού, παροχή CD-ROM με τις εργαστηριακές ασκήσεις.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις, Εργαστηριακές ασκήσεις52
Προετοιμασία φυτολογίου (ζιζάνια)30
Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας15
Αυτοτελής μελέτη18
Εκπαιδευτικές επισκέψεις5
Σύνολο120

Αξιολόγηση Φοιτητών

Η αξιολόγηση γίνεται στην ελληνική γλώσσα , ενώ για τους φοιτητές Erasmus στην αγγλική.

Ι. Γραπτή τελική εξέταση για τη θεωρία (%) που περιλαμβάνει:
– Ερωτήσεις ανάπτυξης θεμάτων σε γνωστή ύλη προτεινόμενης βιβλιογραφίας.
– Ερωτήσεις που απαιτούν σύνθεση πληροφοριών και κριτική σκέψη από το φοιτητή.
και
ΙΙ. Γραπτή εξέταση για το εργαστήριο (%) που περιλαμβάνει:
– αναγνώριση σπόρων, αναγνώριση φυτών, Ερωτήσεις και ασκήσεις σχετικά με λίπανση των φυτών, την προετοιμασία του εδάφους και τη σπορά των φυτών μεγάλης καλλιέργειας.
– Δικαίωμα συμμέτοχής στις εξετάσεις της θεωρίας έχουν οι φοιτητές που παρακολούθησαν κανονικά τα εργαστήρια ανεξαρτήτως του αποτελέσματος της εξέτασης.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

  1. Βασιλάκογλου Ιωάννης και Δήμας Κίτσιος 2017. Ζιζάνια. Σύγχρονος οδηγός αναγνώρισης και αντιμετώπισης. Σύγχρονή Παιδεία.
  2. Ελευθεροχωρινός Ηλίας 2014. ΖΙΖΑΝΙΟΛΟΓΙΑ. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 3395, ISBN: 978-960-7667-34-2. ΑγροΤύπος Α.Ε
  3. Βασιλάκογλου Ιωάννης 2012 Σύγχρονη ζιζανιολογία. Κωδικός Βιβλίου στον Εύδοξο: 22680940, ISBN: 978-960-351-911-9. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΑΕ

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

  1. Aldrich, R.J. and R.J. Kremer. 1997. Principles in Weed Management. Iowa State University Press. Ames, Iowa. 455 pp.
  2. Anderson, W.P. 2007. Weed Science: Principles and Applications. Third edition, Waveland Press. Inc. IL, USA. 388 p.
  3. Βασιλάκογλου, Β. 2004. Ζιζάνια, αναγνώριση και αντιμετώπιση. Εκδόσεις Αθ. Σταμούλης. Αθήνα. 303 σελ.
  4. BCPC, 2006. The pesticide manual. A World compendium. 14thed. C.D.C Tomlin. UK.
  5. • Devine, M., S.O. Duke, and C. Fedtke. 1993. Physiology of herbicide action. P.T.R. Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey. 441 pp.
  6. Greil, J., S. Steinmaus and H.M. Kempen. 2002. Mechanical control methods. pp. 89-109. In Principles of Weed Control. California Weed Science Society. Thomson Publications, Fresno.
  7. Hanf, M. 1983. The Arable Weeds of Europe. BASF. 494 pp.
  8. Lanini, W.T., J.M. DiTomaso and R.F. Norris. 2002. Weed biology and ecology. pp. 29-54. In California Weed Science Society. Principles of Weed Control. Thomson Publications. Fresno.
  9. Monaco, T.J., S.C. Weller and F.M. Ashton. 2002. Weed Science. Principles and practices. John Wiley & Sons, Inc. 671 pp.
  10. Weed Science Society of America (WSSA). 2007. Herbicide handbook, 9th ed. S.A. Senseman WSSA, Lawrence, KS, USA. 458 p.
  11. Whitson, T.D., L.C. Burrill, S.A. Dewey, D.W. Cudney, B.E. Nelson, R.D. Lee and R. Parker. 2000. Weeds of the West. Western Society of Weed Science. 630 pp.
  12. Zimdahl, R.L. 2007. Fundamentals of Weed Science. 3rd ed. Elsevier Inc., Oxford, UK 666 p.